Nauka przez zmysły
Polisensoryczna nauka to sposób wykorzystywany coraz częściej do bardziej efektywnego przyswajania wiedzy. Nie od dziś wiadomo, że angażowanie wielu zmysłów jednocześnie pomaga nam w szybszym uczeniu się. Praca, którą wykonujemy jest bardziej wydajna oraz przyjemna, bo nasz mózg traktuje wielozmysłową naukę jako rozrywkę.
Wszyscy ludzie posiadają specyficzne cechy osobnicze, które pomagają w procesie nabywania wiedzy lub skutecznie przeszkadzają. Każdy z nas jest innym typem sensorycznym. Jedni są wzrokowcami, ale pomagają sobie przez układ dotykowy. Innym łatwiej jest jeżeli będą powtarzać daną wiedzę na głos i przez drogę słuchową szybciej zapamiętają informacje.
Jednak takie zdolności jesteśmy w stanie dostrzec dopiero kiedy jesteśmy nastolatkami i znamy siebie na tyle dobrze, że możemy śmiało mówić o pewnych preferencjach. Dzieciom jest o tyle trudniej, że nie są w stanie zwerbalizować do końca swoich potrzeb ponieważ układ nerwowy nie jest jeszcze definitywnie ukształtowany. Niektóre dzieci nawet nie mają ustalonej lateralizacji, a co dopiero preferencji do sposobu uczenia się.
Dlatego przyjmuje się, że dzieci uczą się przez wszystkie zmysły i angażowanie ich w proces przyswajania wiedzy będzie najbardziej efektywny.
Badania nad procesami uczenia się pokazują, że zapamiętujemy:
• tylko 20% tego, co czytamy
• 30% tego co słyszymy
• 40 % tego co widzimy
• 50% tego co mówimy
• 60 % tego co robimy
Przeczytałeś i nie zapamiętałeś nic z tych liczb?
To może pomoże Ci ten wykres?
Prawda, że lepiej zobaczyć to na wykresie?
Dlaczego przyswajamy aż 60% tego co robimy? Odpowiedź jest prosta- angażujemy więcej zmysłów.
Jeżeli połączymy te wszystkie metody (czytanie, słuchanie, widzenie, mówienie i działanie) wtedy okaże się, że efektywność nauki może wynosić nawet 90%.
Dzieci uczą się o wiele szybciej niż dorośli. Wynika to również z okresów sensytywnych, które naturalnie pojawiają się w rozwoju. W pewnym okresie możemy obserwować wzmożone zainteresowanie daną dziedziną. To najprawdopodobniej jest faza wrażliwa. Wg teorii Marii Montessori okres sensytywny na czytanie pojawia się ok 3 r.ż. i trwa do 5 r.ż. Jeżeli w tym czasie nie zapewnimy dziecku odpowiednich materiałów rozwojowych i ten czas minie niezauważony, trudniej będzie mu nauczyć się czytać w latach późniejszych (wtedy kiedy przewiduje program szkolny).
Dlaczego warto jest zacząć od wprowadzania liter pisanych, a nie drukowanych?
Jeżeli dziecko opanuje litery pisane to jednocześnie doskonale poradzi sobie z drukowanymi. W innym wypadku najpierw nauczy się drukowanych, a później od nowa musi uczyć się pisanych (czyli 2 razy musi uczyć się pisać i czytać).
Tak naprawdę ta metoda jest nauką pisania, podczas której dziecko uczy się pisać i czytać jednocześnie.
Doskonałym materiałem służącym nauce poznawania liter jest alfabet pisany Pilch. Składa się z 88 drewnianych tabliczek. Każda z nich ma wyżłobiony kontur litery lub cyfry. Wgłębienie jest idealnie dostosowane do wielkości opuszki palca. Można również pójść o krok dalej i używać od razu specjalnego narzędzia pisarskiego- tak aby jeszcze dokładnej nauczyć się wzoru kinestetycznego (czyli zapamiętanego przez ruch). Taki model nauki jest najbardziej efektywny z w/w powodów. Ucząc się liter w standardowy sposób dziecko musi wykorzystać więcej energii i ten okres często jest wydłużony. Warto dzieciom ułatwiać naukę już od samego początku. A taka praca połączona z zabawą jest najbardziej efektywna.
Cały zestaw liter pisanych oraz cyfr jest zamkniętych w drewnianym pudełku, które ułatwia przechowywanie i odnajdywanie interesujących nas tabliczek.
Zestawu można używać do wielu zabaw angażujących zmysły
Inną doskonałą pomocą do nauki przez zmysły jest Liczydełko. Przez liczenie na konkretach i utrwalanie konkretnej liczby podczas ruchu dzieci o wiele szybciej przyswoją sobie podstawy matematyki, a dodatkowo utrwalą sobie cyfry. Dzięki manipulacji kulkami łatwiej będzie poznać pojęcie liczby. Liczenie na konkretach jest jedną z lepszych metod w trakcie uczenia się matematyki. Dodatkowo podczas zabawy dzieci ćwiczą myślenie logiczne.
Autor:
Anna Trawka Nebule